قرد (ریشه)

ریشه «قرد» (QRD)؛ بوزینه، میمون. این واژه 3 بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

قِرد: (بر وزن جسر) بوزينه، جمع آن در قرآن مجيد قردة (بر وزن عنبه) آمده است. قصّه «قردة» سه بار در قرآن ياد شده هر سه در باره يهود و هر سه در خصوص اصحاب سبت است‏.

1- وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذِينَ اعْتَدَوْا مِنْكُمْ فِي السَّبْتِ فَقُلْنا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خاسِئِينَ‏ بقره: 65.

2- وَ سْئَلْهُمْ عَنِ الْقَرْيَةِ الَّتِي كانَتْ حاضِرَةَ الْبَحْرِ إِذْ يَعْدُونَ فِي السَّبْتِ‏ ... فَلَمَّا عَتَوْا عَنْ ما نُهُوا عَنْهُ قُلْنا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خاسِئِينَ‏ اعراف: 163- 166.

اين دو مورد صريح است كه هر دو راجع بيك قوم و يك قضيّه است.

3- مَنْ لَعَنَهُ اللَّهُ وَ غَضِبَ عَلَيْهِ وَ جَعَلَ مِنْهُمُ‏ الْقِرَدَةَ وَ الْخَنازِيرَ ... مائده: 60 (قاموس قرآن، ج5، ص300-301).

ساخت‌های صرفی در قرآن

قِرَدَة (اسم): 3 بار

ریشه‌شناسی

زبان	لفظ	لفظ با آوانویسی عربی	معنای انگلیسی	معنای فارسی	توضیح	منبع
قرآن	قِرَدَة	قِرَدَة	قِرَدَة	قِرد: بوزينه، جمع آن در قرآن مجيد قردة آمده است		قاموس قرآن، ج‏5، ص: 300
آفروآسیایی	*ḳVr/lVd- (?)	قرد	monkey	میمون
سامی	*ḳVrd-	قرد	monkey	میمون
گعز	ḳardināt (pl. ḳǝrādināt)	قَردِنَت ( قرَدِنَت)	'monkey'	"میمون"		[LGz. 440].
عربی	ḳird-	قِرد-	'singe, surtout singe mâle'	میمون به خصوص میمون نر		[BK 2 709], [LA 1956 14 350], ḳird-at-

منابع

قرد (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2