ترازو (مترادف)

مترادفات قرآنی ترازو

مترادف های این واژه در قرآن عبارت است از «میزان»، «قسطاس».

مترادفات «ترازو» در قرآن

واژه	مشاهده ریشه شناسی واژه	مشاهده مشتقات واژه	نمونه آیات
میزان	ریشه وزن	مشتقات وزن	وَأَقِيمُوا۟ ٱلْوَزْنَ بِٱلْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا۟ ٱلْمِيزَانَ
قسطاس	ریشه قسطس	مشتقات قسطس	وَزِنُوا۟ بِٱلْقِسْطَاسِ ٱلْمُسْتَقِيمِ

معانی مترادفات قرآنی ترازو

«میزان»

وَزْن‏ يعنى شناختن اندازه چيزى، وَزَنْتُهُ‏ وَزْناً و زِنَةً- آنرا وزن كردم.

وَزْن‏- در نظر عامه مردم كشيدن و سنجيدن با ترازو و قپان است در آيه:

ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏4، ص: 450

وَ زِنُوا بِالْقِسْطاسِ الْمُسْتَقِيمِ‏- الاسراء/ 35 و وَ أَقِيمُوا الْوَزْنَ‏ بِالْقِسْطِ- الرحمن/ 9 اشاره به اين است كه انسان در تمام سخنان و كارهائى كه مى‏خواهد بگويد يا انجام دهد مراعات عدالتى را نمايد.

و آيه‏ وَ أَنْبَتْنا فِيها مِنْ كُلِّ شَيْ‏ءٍ مَوْزُونٍ‏- الحجر/ 19 كه گفته‏اند همان معادن طلا و نقره است و نيز گفته‏اند اين اشاره به تمام موجوداتى است كه خداى تعالى آفريده است كه آنها را معتدل و موزون آفريده است. چنانكه گفت:

إِنَّا كُلَّ شَيْ‏ءٍ خَلَقْناهُ بِقَدَرٍ- القمر/ 49 و وَ الْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُ‏- الاعراف/ 8 كه اشاره به عدل الهى در حسابرسى مردم در قيامت است چنانكه فرمود:

وَ نَضَعُ‏ الْمَوازِينَ‏ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيامَةِ- الانبياء/ 47 در بعضى آيات‏ مِيزَان‏ بلفظ مفرد به اعتبار حساب كننده آمده و بعضى آيات بصورت موازين به اعتبار حساب رسان.

وَزَنْتُ‏ لفلان و وَزَنْتُهُ‏ كذا- آنرا وزن كردم و سنجيدم. در آيه: وَ إِذا كالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ‏ يُخْسِرُونَ‏- المطففين/ 3)قام ميزان النهار- يعنى ظهر شد و نصف روز گذشت.

«قسطاس»

القِسْطُ: همان بهره و نصيب عادلانه است، مثل: نصف و نصفة: [يعنى رعايت عدالت، و انصاف ورزيدن‏]. در آيات: لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ‏ بِالْقِسْطِ (4/ يونس).وَ أَقِيمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ (9/ رحمن). و نيز- قِسْط- به اين معنى است كه كسى بهره و قسط ديگرى را بگيرد و اين كار همان جور و ستم است.

إِقْسَاط: اينستكه بهره و قسط ديگرى را بدهد كه همان- انصاف- است و لذا گفته شده:

قَسَطَ الرّجلُ: وقتى است كه كسى ستم كند.

اقْسَطَ: در وقتى كه عدالت پيشه كند، در آيات: وَ أَمَّا الْقاسِطُونَ‏ فَكانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَباً (15/ جن) [ستمگران بر دوزخ هيزم و آتشگيره‏اند].

وَ أَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُ‏ الْمُقْسِطِينَ‏ (9/ حجرات).

تَقَسَّطْنَا بيننا: در ميان خويش قسمت كرديم.

قَسْط: كجى در پاها، كه نقطه مقابل- فحج- است.

قِسْطَاس‏: ميزان و وسيله سنجش كه به عدالت هم تعبير ميشود همانطور به ميزان نيز تعبيرش مى‏كنند، در آيه: وَ زِنُوا بِالْقِسْطاسِ‏ الْمُسْتَقِيمِ‏ (35/ اسراء).

[با ميزان مستقيم و درست و عادلانه وزن كنيد]