قصی (ریشه)
ریشه «قصی» (QṢY)؛ جدایی، دوری. این ریشه 5 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
قصو: (بر وزن فلس) دورى.
«قَصَا المكان قَصْواً: بعد- قَصَا عن القوم: تباعد»، قصى يعنى دور.
اقصى يعنى دورتر. قصوى مؤنّث اقصى است. فَحَمَلَتْهُ فَانْتَبَذَتْ بِهِ مَكاناً قَصِيًّا مريم: 22. مريم بعيسى حامله شد و وى را بمكان دورى برد و از اهلش در مكانى دور گوشه گرفت. وَ جاءَ مِنْ أَقْصَا الْمَدِينَةِ رَجُلٌ يَسْعى يس: 20. از انتها و دورترين قسمت شهر مردى شتابان آمد (قاموس قرآن، ج6، ص16).
ساختهای صرفی در قرآن
قَصیّ (صفت فعیل): 1 بار
اَقصَی (صفت تفضیل): 4 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | قَصیّ | قَصیّ | قَصیّ | قصو: دورى | قاموس قرآن، ج6، ص: 16 | |
آفروآسیایی | *ḳac̣-/*ḳuc̣- | قص | cut | بریدن | ||
سامی | *ḳuṣ- | قص | 'cut' | بریدن | ||
اکدی | qaṣāṣu | قَصَصُ | ||||
اگاریتی | qṣ | قص | ||||
عبری | qṣṣ, qṣy/w | قصص\ قصی/و | ||||
آرامی | qṣṣ | قصص | ||||
سقطری | qeṣ | قِص | ||||
عربی | qṣṣ | قصص |