قتل (ریشه)
ریشه «قتل» (QTL)؛ کشتن، جنگیدن. این ریشه 170 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.
معنای لغوی
قتل: كشتن. اصل قتل ازاله روح است از بدن مثل مرگ ليكن چون بكشنده اطلاق شود قتل گويند و باعتبار از بين رفتن حيات، موت نامند (مفردات).
فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ قَتَلَ داوُدُ جالُوتَ بقره: 251. فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِيهِ مائده: 30. قتل گاهى بمعنى لعن آيد چنانكه در مجمع و قاموس گفته مثل قُتِلَ الْإِنْسانُ ما أَكْفَرَهُ عبس: 17. لعن بر انسان چه بسيار كافر است و شايد بمعنى خبر باشد مثل قُتِلَ أَصْحابُ الْأُخْدُودِ بروج: 4. اصحاب كانال ملعون شدند.
قتال: جنگيدن با همديگر. كشتن همديگر. حَصِرَتْ صُدُورُهُمْ أَنْ يُقاتِلُوكُمْ أَوْ يُقاتِلُوا قَوْمَهُمْ نساء: 90. سينه شان تنگ شد از اينكه با شما يا با قوم خويش بجنگند (قاموس قرآن، ج5، ص231-232).
ساخت‌های صرفی در قرآن
قَتَلَ (فعل مجرد): 83 بار
قَتل (اسم): 10 بار
قَتَّلَ (فعل باب تفعیل): 4 بار
تَقتیل (مصدر باب تفعیل): 1 بار
قاتَلَ (فعل باب مفاعله): 54 بار
قِتال (مصدر باب مفاعله): 13 بار
اِقتَتَلَ (فعل باب افتعال): 4 بار
قَتلَی (جمع قَتیل): 1 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | قَتلَی | قَتلَی | قَتلَی | قتل: كشتن | قاموس قرآن، ج5، ص: 231 | |
| آفروآسیایی | ||||||
| سامی | *ḳtl | قتل | kill | کشتن | ||
| آرامی | Pal ḳṭl | قطل | ||||
| آرامی بایبل | ḳṭl | قطل | ||||
| سریانی | ḳṭl | قطل | ||||
| آرامی جدید | Urm ḳṭl | قطل | ||||
| عربی جنوبی | Sab ḳṭl | قطل | ||||
| گعز | ḳṭl | قطل | ||||
| عربی | ḳṭl | قطل | ||||
| عربی جدید | Leb ʔǝtǝl, Mec ḳatal, Mlt ātel | ءتل\ قَتَل\ َتِل |