طول (ریشه)
ریشه «طول» (ṬWL)؛ بلندی و درازی، توانایی و قدرت. این ریشه 10 بار در قرآن کریم بهکار رفته است.
معنای لغوی
طُول: (بضم ط) بلندى. درازى. «وَ لَنْ تَبْلُغَ الْجِبالَ طُولًا» اسراء: 37. هرگز در بلندى بكوهها نخواهى رسيد «فَطالَ عَلَيْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ» حديد: 16. زمان و مدت بر آنها طولانى شد و قلوبشان سخت گرديد. اولى در طول محسوس و دومى در طول معقول است.
طَوْل: (بفتح ط) فضل. قدرت. «وَ قابِلِ التَّوْبِ شَدِيدِ الْعِقابِ ذِي الطَّوْلِ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ» غافر: 3. ايضا آيه «اسْتَأْذَنَكَ أُولُوا الطَّوْلِ مِنْهُمْ» توبه: 86. كه بمعنى قدرت و فضل است. «وَ مَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ مِنْكُمْ طَوْلًا أَنْ يَنْكِحَ الْمُحْصَناتِ الْمُؤْمِناتِ فَمِنْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ» نساء: 25. طول در آيه بمعنى زيادت و وسعت در مال است يعنى هر كه از جهت وسعت مال قدرت بنكاح زنان آزاد نداشته باشد از كنيزان نكاح كند.
طول بفتح گويا لازمه طول بضمّ است لذا بفضل و قدرت مخصوص شده است (قاموس قرآن، ج4، ص256).
ساختهای صرفی در قرآن
طالَ (فعل مجرد): 3 بار
طول (اسم): 1 بار
طَویل (صفت فعیل): 2 بار
تَطاوَلَ (فعل باب تفاعل): 1 بار
طَول (اسم): 3 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | طالَ | طالَ | طالَ | طُول: بلندى | قاموس قرآن، ج4، ص: 255 | |
آفروآسیایی | ||||||
سامی | ṭwl | طول | be long | طولانی بودن | ||
عبری | ṭwl (hif) | طول (هِف) | 'to throw far' | دور پرتاب کردن | ||
عربی جنوبی | Sanb ṭl | طل | 'length' | "طول" | HAL 373 | |
مهری | ṭǝwīl | طوِل | 'long' < Arb? | "طولانی" | ||
حرصوصی | ṭewīl | طِوِل | 'long' < Arb? | "طولانی" | ||
عربی | ṭwl | طول | 'ê. long, s'etendre en longueur', ṭawīl- 'long' | طولانی، دراز، طویل | BK 2 123 | |
عربی جدید | Leb ṭawil, Mec ṭawiyl, Mlt twīl | طَوِل\ طَوِیل\ توِل | 'long' | "طولانی" |