طول (ریشه)

ریشه «طول» (ṬWL)؛ بلندی و درازی، توانایی و قدرت. این ریشه 10 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.

معنای لغوی

طُول: (بضم ط) بلندى. درازى. «وَ لَنْ تَبْلُغَ الْجِبالَ‏ طُولًا» اسراء: 37. هرگز در بلندى بكوهها نخواهى رسيد «فَطالَ‏ عَلَيْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ» حديد: 16. زمان و مدت بر آنها طولانى شد و قلوبشان سخت گرديد. اولى در طول محسوس و دومى در طول معقول است.

طَوْل: (بفتح ط) فضل. قدرت. «وَ قابِلِ التَّوْبِ شَدِيدِ الْعِقابِ ذِي‏ الطَّوْلِ‏ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ» غافر: 3. ايضا آيه‏ «اسْتَأْذَنَكَ أُولُوا الطَّوْلِ‏ مِنْهُمْ» توبه: 86. كه بمعنى قدرت و فضل است. «وَ مَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ مِنْكُمْ‏ طَوْلًا أَنْ يَنْكِحَ الْمُحْصَناتِ الْمُؤْمِناتِ فَمِنْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ» نساء: 25. طول در آيه بمعنى زيادت و وسعت در مال است يعنى هر كه از جهت وسعت مال قدرت بنكاح زنان آزاد نداشته باشد از كنيزان نكاح كند.

طول بفتح گويا لازمه طول بضمّ است لذا بفضل و قدرت مخصوص شده است (قاموس قرآن، ج4، ص256).

ساخت‌های صرفی در قرآن

طالَ (فعل مجرد): 3 بار

طول (اسم): 1 بار

طَویل (صفت فعیل): 2 بار

تَطاوَلَ (فعل باب تفاعل): 1 بار

طَول (اسم): 3 بار

ریشه‌شناسی

زبان	لفظ	لفظ با آوانویسی عربی	معنای انگلیسی	معنای فارسی	توضیح	منبع
قرآن	طالَ	طالَ	طالَ	طُول: بلندى		قاموس قرآن، ج‏4، ص: 255
آفروآسیایی
سامی	ṭwl	طول	be long	طولانی بودن
عبری	ṭwl (hif)	طول (هِف)	'to throw far'	دور پرتاب کردن
عربی جنوبی	Sanb ṭl	طل	'length'	"طول"		HAL 373
مهری	ṭǝwīl	طوِل	'long' < Arb?	"طولانی"
حرصوصی	ṭewīl	طِوِل	'long' < Arb?	"طولانی"
عربی	ṭwl	طول	'ê. long, s'etendre en longueur', ṭawīl- 'long'	طولانی، دراز، طویل		BK 2 123
عربی جدید	Leb ṭawil, Mec ṭawiyl, Mlt twīl	طَوِل\  طَوِیل\ توِل	'long'	"طولانی"

منابع

طول (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2