نمایش مبدأ برای عدو (دشمنی)

'''ریشه «عدو»''' (ˁDW)؛ دور شدن، دشمنی. این ریشه در این معنا 105 بار به‌کار رفته است. 

== معنای لغوی ==
عدو: تجاوز. راغب گفته: عدو بمعنى تجاوز و منافات التيام است، آن گاهى با قلب است كه بآن عدوات و معاداة گويند و گاهى در راه رفتن است كه عدو (دويدن) نام دارد و گاهى در عدم رعايت عدالت در معامله است كه عدوان و عدو گويند ... «وَ قُلْنا لَهُمْ لا تَعْدُوا فِي السَّبْتِ» نساء: 154. بآنها گفتيم در شنبه تجاوز نكنيد و با صيد در آن روز از دستور خدا سرباز نزنيد. «وَ مَنْ‏ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ» بقره: 229.

عَدُوّ: دشمن. كه در قلب بانسان عداوت دارد و در ظاهر مطابق آن رفتار ميكند «إِنَّ الْكافِرِينَ كانُوا لَكُمْ‏ عَدُوًّا مُبِيناً» نساء: 101. «إِنَّ الشَّيْطانَ لِلْإِنْسانِ‏ عَدُوٌّ مُبِينٌ» يوسف: 5 (قاموس قرآن، ج4، ص305).

== ساخت‌های صرفی در قرآن ==
'''معنای دشمنی'''

عادَیَ (فعل باب مفاعله): 1 بار

عَدو (اسم): 2 بار

تَعَدَّیَ (فعل باب تفعّل): 3 بار

عَدَوَ (فعل مجرد): 3 بار

عَداوَة (مصدر): 6 بار

عادِی (اسم فاعل): 6 بار

عُدوان (اسم): 8 بار

اِعتَدَیَ (فعل باب افتعال): 15  بار

مُعتَدِی (اسم فاعل باب افتعال): 9 بار

عَدُوّ (اسم): 50 بار

'''معنای دور'''

عُدوَة (اسم): 2 بار

== ریشه‌شناسی ==
{| class="wikitable"
|'''زبان'''
|'''لفظ'''
|'''لفظ با آوانویسی عربی'''
|'''معنای انگلیسی'''
|'''معنای فارسی'''
|'''توضیح'''
|'''منبع'''
|-
|'''قرآن'''
|عادَیَ
|عادَیَ
|عادَیَ
| colspan="2" |عدو: تجاوز- دشمنی
|قاموس قرآن، ج‏4، ص: 305
|-
|'''آفروآسیایی'''
|*ʕadaw- ~ *waʕad- ~ *daʕ-
|عدو
|go away, out; leave; pass  by
|دور شدن، بیرون رفتن، ترک کردن؛ عبور کردن
|
|
|-
|'''سامی'''
|*ʕVdVw/y-
|عدو
|'run' 1, 'cross over, pass by' 2
|«دویدن» 1، «عبور کردن» 2
|
|
|-
|'''عبری'''
|ʕdy 2
|عدی 
|
|
|
|
|-
|'''سریانی'''
|ʕdy 2
|عدی 
|
|
|
|
|-
|'''عربی جنوبی'''
|ʕdw/y
|عدو/ی
|'move, march, go' 
|"حرکت، راهپیمایی،  رفتن"
|
|SD
|-
|'''گعز'''
|ʕdw 2
|عدو 
|
|
|
|
|-
|'''سقطری'''
|ʕdy 2
|عدی 
|
|
|
|
|-
|'''عربی'''
|ʕdw 
|عدو 
|
|
|
|
|}

== منابع ==
[[عدو (واژگان)]]

[[منابع ریشه شناسی 2]]
[[رده:ریشه شناسی واژگان قرآن]]
[[رده:ع (ریشه)]]